Mark Rutte is in de nadagen van zijn demissionair premierschap beloond met de prestigieuze Thorbeckeprijs voor politieke welsprekendheid. De jury looft Rutte’s „retorisch vernuft en verbale wendbaarheid” en kent hem daarom een oeuvreprijs toe. Ook Sylvana Simons (BIJ1), Henri Bontenbal (CDA), Rob Jetten (D66) en Caroline van der Plas (BBB) waren dit jaar voor de prijs in de race.
Rutte’s retoriek is „een uitzonderlijk politiek instrument gebleken”, stelt de jury, bestaande uit hoogleraar Remieg Aerts, journalist Peter Kee, politicus Mirjam Sterk en historicus Simone Wolthuis. „Daarnaast bezit hij de gave om wat groot, gevaarlijk of gewichtig lijkt onschuldig te maken, veelal met een opgewekte lach en een goedgehumeurd joviaal gebaar.” De jury schrijft dat de afgelopen jaren „geen enkele interviewer grip op hem heeft gekregen” en ook: „Debatteren met Rutte is eigenlijk zinloos.”
Toch plaatst de jury ook een kritische noot. „Dossierkennis genoeg, maar in combinatie met een selectief geheugen. Van een consistente overtuiging en betrouwbaarheid moet hij het niet hebben.”
Hiermee hint de jury onder meer naar Rutte’s befaamde uitspraak ‘Daar heb ik geen actieve herinnering aan’ tijdens het ‘functie-elders’-debat over Pieter Omtzigt. Dat was niet de eerste keer dat Rutte zich van deze retorische truc bediende: ook de bonnetjes van Fred Teeven en het bezoek van Halbe Zijlstra aan de datsja van Vladimir Poetin waren Rutte’s geheugen ontglipt.
Vier andere genomineerden legden het tegen Rutte af. Oud-fractievoorzitter Sylvana Simons ontving lof voor hoe zij zich verbaal hard maakte voor erkenning van diversiteit. CDA-leider Henri Bontenbal wist volgens de jury met enthousiasme „een nieuw geluid en een nieuwe stijl” in zijn partij te brengen. Rob Jetten werd geprezen om zijn argumentatie- en overtuigingskracht, terwijl Caroline van der Plas het volgens de jury juist van haar „herkenbare en frisse gewoonheid” moest hebben.
Rutte kon zelf niet bij de Thorbeckelezing aanwezig zijn, vanwege de EU-top in Brussel. Hij nam de prijs dinsdag al in ontvangst, tijdens de schorsing van het debat in de Tweede Kamer.
De prijs wordt sinds 1992 jaarlijks uitgereikt door de Vereniging Thorbecke. Rutte komt in een roemrijk rijtje winnaars te staan. Vorig jaar viel de welsprekendheidsprijs in handen van Pieter Omtzigt; eerder werden onder andere Frits Bolkestein, Femke Halsema en Alexander Pechtold bekroond.
Leeslijst